Waarom netwerken zo belangrijk is
Een coachtraject draait om deze vier vragen:
- Wie ben je
- Wat kun je
- Wat wil je bereiken
- En wie gaat je daarbij helpen?
Die laatste vraag gaat over het netwerk van de jongere. De persoonlijke contacten die hem of haar verder kunnen brengen.
Dit is een belangrijke vraag, om drie redenen:
- Omdat je als coach de jongere op een gegeven moment toch echt wilt loslaten. En het belangrijk is dat de jongere hulp leert vragen, ook als jij niet meer in beeld bent.
- We merken dat de meest succesvolle jongeren die niet de standaardroute lopen, jongeren zijn met een netwerk of support system. Dat zijn jongeren die hulp vragen en geven. En met succesvol bedoel ik: doen wat je echt graag wilt, en wat bij jou past.
- Omdat de eenzaamheid en het isolement vaak DE echte handicap is om je doelen te bereiken.
Het is daarom belangrijk dat je als FLOOR coach de jongere de vaardigheden van het netwerken bijbrengt. Je werkt samen aan de relaties van de jongere, en helpt haar met het ombuigen van mensen die zich met haar bemoeien, naar mensen die haar helpen bij wat ze wil.
En dat kan van alles zijn: Een baan? Een relatie? Een huis? Alleen durven reizen? Vrienden om iets leuks mee te doen? Het netwerk kan de jongere helpen zijn droom te realiseren of dichterbij te brengen, wat die droom ook is! . Maar het kan ook zijn dat het vergroten van het netwerk het doel is.
Wat hij of zij ook wil, de basis blijft dat hij zichzelf leert kennen. Daarom zijn die PCP stappen zo belangrijk, omdat die ervoor zorgen dat de jongere vanuit die zelfkennis de wereld veel zelfbewuster tegemoet treedt.
Hoe doe je dat nou, het netwerk van de jongere vergroten en/of inzetten?
Stap 1: Bewustwording
De circle of friends is een goede ingang. Het brengt in beeld hoe het netwerk van de jongere eruit ziet. Maar ook: hoe zou hij willen dat het er uit ziet. Wie zijn de ankers? Vrienden, kennissen? En daar is best een verdeling in aan te brengen. Je hebt een andere relatie met klasgenoten en sportmaatjes dan met de buurvrouw, bijvoorbeeld.
En dan nog: het blijft een momentopname. Gedurende het traject gaat de jongere ontdekken dat haar netwerk waarschijnlijk groter is dan hij of zij denkt. En dat relaties kunnen verschuiven. Die klasgenoot met wie jij af en toe een opdracht maakt kan heel goed een vriend worden. Die jongen die je iedere week op je sportclub tegenkomt ook. En dat hoeven geen vrienden voor het leven te worden met wie je alles doet. Koude contacten kunnen lauw of warm worden. En andersom.
Stap 2: Dan ga je oefenen in contact
Dit is het activerende stuk van het coachtraject. Zowel voor de jongere als de coach. Mensen aanspreken, vragen durven stellen. Je ontmoet iemand op de tekenclub, je wordt uitgenodigd op haar verjaardag, en daar ontmoet je weer andere mensen. Je wordt steeds handiger in contacten. Dat maakt het activerende van een coachtraject zo belangrijk. En daar speel jij als coach een belangrijke rol in. Als je merkt dat je jongere een werkstuk aan het maken is met een klasgenoot met wie hij het best goed kan vinden, stel eens voor deze erbij te betrekken. Maar je kunt ook je eigen netwerk als coach aanspreken. Wil jouw jongere aan de slag in de horeca, of als DJ ervaring op doen, of wil ze workshops geven over voeding? Kijk of vraag eens in ons netwerk van coaches of er iemand is die hier ervaring mee heeft. Of een bekende of familielid heeft die hier iets in kan betekenen.
Een paar voorbeelden:
Mijn mentor Erwin ging met zijn coachee gewoon naar de Albert Heijn. ‘wil je een fijne vriendin? Oke, we gaan iets kopen. Kies maar een leuke kassière, en maak eens een kort praatje met haar’. Ikzelf zocht met mijn verlegen coachee een plek waar ik zelf mensen kende, zodat we ook anderen spraken en hij ook even kon meedoen met mijn ‘small talk’.
Coaches uit het zelfde woongebied spraken met hun coachees af bij de McDonald.
Een coach ging met haar coachee die van tekenen hield naar een museum in Amsterdam.
Dat kan trouwens ook via social media. Zo ontdekte een jongere Linked In. Dat hij niet alleen gelinked was aan zes personen (zijn vader, een oom, een schoolmaatje, etc), maar ook aan al die netwerken van die zes personen.
Stap 3: organiseer een netwerkbijeenkomst
Deze dient om het coachtraject te ondersteunen, maar als ‘bijvangst’ ook om de jongere tevoorschijn te laten komen. Zodat hij/zij deelt met de anderen waarom hij/zij een coachtraject is begonnen, wat doelen zijn, wat hij/zij geleerd heeft over zichzelf. En daarnaast leert hij gewoon om hulp te vragen. De coach (evt. met een coach die ondersteunt) vraagt wie de jongere wil helpen met de doelen, en geeft daarmee ook de regie aan anderen, zodat de coach zich na het coachtraject kan terugtrekken. Omdat het niet wenselijk is dat er een afhankelijkheidsrelatie ontstaat. De jongere leert dat hulp vragen gewoon helemaal oke is, en als er een direct betrokkene aanwezig is, bijvoorbeeld een ouder, leert deze dat hij/zij achterover kan leunen en niet alles meer hoeft te controleren. Het mes snijdt echt aan twee kanten!
Een bijeenkomst kan georganiseerd worden aan het eind van een traject, of bijv. aan het begin van het activerende stuk: het realiseren van de doelen, na de PCP stappen.
Omgaan met de aarzelingen en weerstand
Het noemen van een netwerkbijeenkomst meteen in het begin kan veel weerstand geven, zowel bij de jongere als de coach. Daarom is het goed om wel het doel te benoemen, en dat is dat we op zoek gaan naar wie hem kan helpen zijn doelen te behalen. Zonder dat we een netwerkbijeenkomst noemen. Stimuleer dat de jongere met anderen spreekt over zijn doelen, of oefen in contact zoals de voorbeelden die ik net noemde.
Als je zelf weerstand ervaart, is het goed om daar eens naar te kijken, en hierover in gesprek te gaan met de supervisor. Welke aannames heb je hier zelf over? Wat is je beeld bij een coachtraject, en hoe kun je dit beeld kantelen? Veel coaches vertelden mij dat ze het activerende lastig vonden. Voor hun was coachen nog steeds: één-op-één veilig in een kamer. Wees bereid dit te onderzoeken, en te kijken wat het oplevert!
Carola Rothuizen
